WAKATI LEO TUKIAZIMISHA SIKU YA MAZINGIRA HEBU TUANGALIE IDARA YETU YA MAZINGIRA HAPA NCHINI

Umuhimu wa mazingira kwa uchumi wa Tanzania uko katika sura nne zifuatazo:-

¨      Mazingira yanaipatia nchi mahitaji yote ya msingi kwa ajili ya kufanikisha masuala ya jamii na uchumi.

¨      Mazingira ndiyo makazi ya viumbe vyote – memea na wanyama ambao ndiyo urithi usiokuwa na badala yake.

¨      Mazingira ni chombo cha kuweka yale yasiyofaa.

¨      Mazingira ni msingi ambao ndiyo itakuwa jawabu la kupunguza unyonge wa umaskini.

Kwa hiyo ni dhahiri kwamba msukumo mkubwa wa uongozi wa mazingira ni kulinda sehemu asili ya kuishi binadamu na kuoanisha upungufu uliopo kwenye mazingira katika kusaidia kufikia maamuzi yanayohusu masuala na shughuli za uchumi.

Serikali ya Tanzania ilitambua hatari ya kupoteza rasilimali hiyo kama vile hewa safi, mabaki ya mimea na wanyama wa kale, nyangumi, miti ya asili na wanyama/mimea ambayo iko mbioni kutoweka.

Katika kurekebisha hali hiyo, serikali imechukua hatua thabiti kwa kutengeneza sera, sheria na mfumo wa taratibu ambazo zinaendana na masuala ya jamii, uchumi na siasa.

Serikali kwa kushirikiana na washika dau mbalimbali wameweka mkazo katika kuendeleza kukuza na kuhamasisha ushirikishwaji wa jumuiya na watu binafsi katika kuimarisha uhifadhi na uongozi wa mazingira.  Pamoja na hayo kulikuwa na kampeni za kutambua umuhimu wa mazingira, elimu ya mazingira na kuendeleza ujuzi ambao ulisaidia katika kuhifadhi na kuendesha masuala ya  mazingira.  Mkazo wa kuhifadhi na kusimamia mazingira ni kwa ajili ya kukuza uwezo na akili za jamii na watu binafsi katika kudumisha usimamizi kwa manufaa yao na manufaa ya vizazi vijavyo. Inatia moyo kwamba juhudi hizo zimeamsha fahamu za watu, moyo wa kupenda na  vitendo vya kusaidia kwa sababu zaidi ya idadi 159 ya CBO’s (Community Based Organiations) na NGO’S (Non-Governmental Organisations) zimeundwa zikiwemo pia na sekta binafsi na watu binafsi kujiunga katika mkumbo.  Isitoshe, Serikali kwa kushirikiana na mashirika na mawakala kama vile CBO’s/NGO’s wanatekeleza mipango mbalimbali katika maeneo ya mijini na vijijini.  Vyombo vya habari (radio, televisheni, magazeti) vimefanyaka kazi nzuri katika kuhamasisha na  kutangaza vipindi mbalimbali vya elimu kuhusu masuala ya mazingira na hivyo kutoa mafunzo kwa hadhara na watu binafsi ya kuwa na moyo wa kupenda, kujituma na kufahamu jinsi ya kuhifadhi na kusimamia mazingira.

Serikali ilitumia sera za sekta zinazohusiana na misitu, madini, wanyama pori, samaki, kilimo, mifugo na ardhi ambazo zimeweka kipaumbele masuala ya usimamizi na hifadhi za rasilimali na mazingira, kukuza kufahamu wa wananchi wa kuelewa uhusiano kati ya mazingira na uhai na kuendeleza ushirikiano wa kimataifa kuhusu ajenda ya mazingira.

Ni dhahiri kwamba uhifadhi na usimamizi wa mazingira duniani na kitaifa una nia ya kushinda matatizo yanayotokana na umaskini, maradhi, hali mbaya na duni ya upatikanaji wa chakula, makazi machafu, maji yasiyo salama, upatikananji wa nishati usioridhisha na ukosefu wa ajira.

 

Kuelewa kwa wananchi na watu binafsi juu ya faida za kuhifadhi na kusimamia mazingira ndiyo msingi wa kuendeleza rasilimali na mazingira.  Hiyo inakwenda sambamba na utekelezaji wa mipango thabiti ya kuondoa umaskini kwa sababu umaskini unaendana na matumizi mabaya ya rasilimali na uharibifu wa mazingira na hivyo juhudi za kuuondoa umaskini zinahitaji ushirikiano wa jinsia zote.  Zaidi ya hayo, serikali imeamua kushughulikia hifadhi na usimamizi wa mazingira pamoja na kuondoa umaskini ukishirikiana kikamilifu na watu binafsi, CBO’s, NGO’s na wafadhili.

 

Sera

 

Madhumuni ya Sera ya Taifa ya Mazingira ya 1997 ni yafuatayo:-

 

¨      Kuhakikisha udumishaji, usalama na matumizi sawa ya rasilimali kwa mahitaji ya msingi ya  sasa na ya vizazi vijavyo bila kuharibu mazingira au kuhatarisha afya na usalama.

 

¨      Kuzuia na kudhibiti uharibifu wa ardhi, maji, mimea na hewa ambayo ndiyo husaidia mfumo wa uhai wetu.

 

¨      Kuhifadhi na kuendeleza urithi wetu na ule unaotengenezwa na binadamu, ikiwa ni pamoja na maisha ya viumbe wa aina mbalimbali na vya pekee nchini Tanzania.

 

¨      Kurekebisha hali na uzalishaji wa maeneo yaliyoharibiwa pamoja na makazi ya watu mijini na vijijini ili watanzania wote waweze kuishi katika hali ya usalama, kiafya, kuzalisha bidhaa pamoja na kuishi katika mazingira mazuri yenye kuvutia.

 

¨      Kung’amua na kufahamu mahusiano muhimu kati ya mazingira na maendeleo na kuhimiza ushirikiano wa mtu binafsi na jamii katika kuhifadhi mazingira.

¨      Kuendeleza ushirikiano kimataifa kuhusu ajenda ya mazingira na kupanua ushiriki na mchango wetu kwa pande zote zinazohusika ikiwa zinahusu nchi jirani na mashirika na mipango ya ulimwengu pamoja na utekelezaji wa mikataba.

 

Taratibu za sheria

 

Sera ya Taifa ya mazingira ya 1997 inasisitiza umuhimu wa kutunga sheria za mazingira na sheria za Sekta hiyo kitu ambacho ni cha lazima katika kusimamia ipasavyo na kwa manufaa kwa mazingira na kustawisha uhai.  Sheria za mazingira zinazofaa na zenye maana ni lazima zieleweke sawa sawa na kuthaminiwa na jumuiya na watu wanaolengwa.  Sheria zitaweka bayana viwango na taratibu, kazi na mipaka, kubuni masharti kwa ajili ya washikadau wote, ambayo yatakwenda sambamba na shughuli za binadamu na usimamizi thabiti wa rasilimali.  Serikali iko mbioni kutayarisha sheria hiyo.  Sheria nyingi zinazohusu Sekta ya mazingira zimetungwa na kurekebishwa ambazo zinahusu yafuatayo:  Misitu, wanyamapori, uvuvi, madini, nishati, maji, ardhi na mamlaka za mitaa na mijini,

 

Serikali imeweka saini mikataba kadhaa ya mazingira na kuridhia makubaliano na nchi za kimatifa na nchi za jirani kama ifuatayo:

 

·        Mapatano juu ya “Biological Diversity” yaliyo idhinishwa tarehe 8 Machi 1996.

 

·        Mapatano kwa ajili ya hifadhi, usimamizi na maendeleo ya mazingira ya bahari na mwambao wa Afrika Mashariki pamoja na itifaki zinazohusika na mapato hayo yaliyofikiwa tarehe 1 Machi 1996.

 

·        Mkataba wa umoja wa Mataifa wa kupambanua na jangwa ulisainiwa Aprili 1997.

 

·        Mkataba wa umoja wa Mataifa unaohusu mfumo wa mabadiliko ya Hali ya Hewa ulisainiwa Aprili, 1996.

 

·        Makubaliano ya vienna ya kuhifadhi tabaka la ozoni (ozone layer) na makubaliano ya Montreal juu ya vitu vinavyoharibu tabaka la ozoni yaliyosainiwa Aprili 7, 1993 na Aprili 16, 1993.

 

·        Mkataba wa Basley wa kudhibiti kusafirisha nje ya mipaka madawa yenye hatari na jinsi ya kuyateketeza uliowekwa saini tarehe 7 Aprili 1993, na

 

·        Makubaliano ya Bamako juu ya kuzuia kuingiza Afrika na kudhibiti kusafirisha nje ya mipaka madawa yenye hatari katika Afrika yaliyofikiwa Aprili 7, 1995.

 

Jukumi la Sekta ya Umma na Sekta Binafsi

 

Inakubalika kote kwamba jukumu la kusimamia mazingira ni wajibu wa kila mtu.  Majukumu ya mashirika ya Serikali ni kuzisaidia jumuiya pale zilipo kuelewa hali zao kuzisaidia kuwajibika kuendesha maisha yao.  Kitu cha muhimu ni kutayarisha Sera, kutunga sheria na mifumo ya kusimamia, pamoja na kuimarisha mipango ya elimu.  Zaidi ya hayo, serilai itawajibika kutoa msaada wakati unaofaa na kutoa taarifa sahihi zinazohusu usimamizi wa mazingira.  Kama ilivyoelezwa katika Sera ya Taifa ya mazingira ya 1997, na kufafanuliwa katika Dira ya Maendleo 2025 jumuiya na vikundi vya wafanyabiashara vina wajibu wa kupanga, kutekeleza mipango/miradi inayohusu mahitaji yao na kuchochea matumizi yanayofaa ya rasilimali pamoja na kutumia tena, kurudisha katika mzunguko wa kutumika na kunguza uchafu.  Zaidi ya hayo Sekta binafsi ina wajibu wa kushiriki katika mabaraza mbalimbali yakiwemo ya kutayarisha Sera na kushiriki katika masuala ya kutunga sheria zinazohusu usimamizi wa mazingira.

 

Jumuiya ya wahisani

 

Usimamizi wa mazingira umepokea misaada mingi kutoka kwa jumuiya ya wahisani kuliko Sekta nyinine yoyote nchini Tanzania kwa sababu ya umuhimu wake katika uchumi wa nchi.  Wahisani wanaochangia kwa hali na mali ni DFID, ICUN, GEF, FAO, WB, USAID, UNDP, UNEP, CARE pamoja na Serikali za Finland, Norway, Denmark, Uholanzi na Sweden.

 

Idara ya mazingira

 

·        Idara ya mazingira ina majukumu makuu yafuatayo:

·        Kuandaa Sera ya mazingira

·        Kuunganisha na kusimamia shughuli za mazingira

·        Kushughulikia mipango ya mazingira

·        Kufanya utafiti juu ya Sera zinazohusiana na mazingira

 

 

 

 

 

Mbinu na mipango ya Idara

 

·        Mpango wa Taifa wa vitendo wa mazingira wa 1994.

·        Mpango wa Taifa kwa Agenda 21 ya 1993.

·        Mpango wa Taifa wa kupambana na Jangwa wa 1999.

·        Mpango wa kuhifadhi uhai wa mwambao wa 1995.

·        Mpango wa Nchi wa kuondoa viti vinavyoharibu tabaka la ozoni wa 1996.

·        Mpango wa Taifa juu ya mabadiliko ya tabia ya dunia wa 1997.

 

Anwani:

 

Ofisi ya Makamu wa Rais

S.L.P. 5380

Dar es salaam

TANZANIA

Simu:            +255(022)-2113983, 2113926

Fax:            +255(022)-2112997, 2113082

Email:            vpodoe@intafrica.com

 

Wakala zilizo chini ya idara

 

Baraza la Taifa la Usimamizi wa Mazingira (NEMC) liko chini ya Ofisi ya Makamu wa Rais.  Jukumu kuu la NEMC ni kutoa ushauri kwa Ofisi ya Makamu wa Rais juu ya masuala yanayohusu usimamizi na hifadhi ya mazingira.

 

Baraza la Taifa la Usimamizi wa Mazingira (NEMC) lilianzishwa na sheria ya Bunge namba 19 ya 1983 kutoa ushauri kwa Serikali juu ya masuala yote yanayohusu usimamizi wa mazingira.  Katika kutekeleza jukumu lake, NEMC ina mamlaka ya kukuza, kuchochea, kusimamia na kuunganisha masuala yote yanayohusika na mazingira.

 

Dira ya NEMC

 

Kutoa uongozi wa kiutaalam katika kushuhulikia kwa vitendo jinsi ya kudumisha maendeleo ya mazingira.

 

 

 

 

 

Maelezo ya ujumbe wa NEMC

 

Maisha ya Watanzania yanahusiana kwa karibu sana na mazingira, uhai wao na uhai wa vizazi vijavyo unategemea kuwepo kwa uhusiano wa amani kati ya watanzania na rasilimali ya ulimwengu.  Kwa bahati mbaya, kutokana na kuongezeka haraka kwa idadi ya watu, kukimbilia kwa watu kwenda mijini, umaskini na ujinga, utaratibu mbaya za kilimo, uharibifu wa misitu, kupungua kwa rasilimali za majini na uchafuzi wa hewa na hivyo kuleta matatizo ya uwiano kati ya rasilmali za mazingira yaliyopo, watu wanatakiwa sasa kutambua kuwa matatizo hayo yanayotokana na uharibifu wa mazingira, na kuwafanya kutambua umuhimu wa kuchochea usimamizi wa mazingira na ili Watanzania wote washiriki katika jitihada za kuchukua hatua za kurekebisha hali hiyo mbaya ya sasa inaoelekea kuyadhalisha mazingira.

 

Ujumbe

Baraza la Taifa la kusimamia mazingira (NEMC) ni wakala wa kuongoza kutoa ushauri wa kiutaalam, kuunganisha na kuratibu jukumu la kulinda mazingira na matumizi mazuri ya rasilimali katika Tanzania, NEMC ina wajibu wa kutoa ushauri, kushiriki kwa kupanga na vyombo vingine vinavyohusika na masuala ya mazingira na watu wote kwa jumla pamoja na kusaidia na kuendeleza hatua zinazofaa za kusaidia kufanikisha hali nzuri ya maisha katika Tanzania.

 

Kazi

·        Kushauri Serikali juu ya masuala yote ya kitaalam ili kufanikisha usimamizi thabiti wa mazingira.

 

·        Kuunganisha shughuli za utaalam za vyombo vyote vinavyoshugulika na masuala ya mazingira.

 

·        Kutia mkazo utekelezaji wa sheria za mazingira (kanuni, viwango, miongozo na taratibu).

 

·        Kuchunguza, kusimamia na kutathmini vitendo vyote ambayo vina migogoro na mazingira.

 

·        Kustawisha na kusaidia upatikanaji wa taarifa, mawasiliano na uwezo kwa ajili ya mazingira.

 

·        Kutafuta taarifa za kisayansi zinazohusu sababu za kimsingi zinazosababisha mabadiliko katika mazingira na kuhamasisha maendeleo ya mazingira kwa kutumia teknolojia iliyo sahihi.

 

 

 

Anwani:

 

Baraza la Taifa la Kusimamia Mazingira

S.L.P. 63154

Dar es salaam

TANZANIA

E-Mail:            nemc@simbanet.net

                        Nemc@nenactz.org

Simu:                +255-(022)-2134603

                        0741-608930/232310

fax:                   +255-(022)-2134603

Website:            www.newctz.org

 

Mashirika

 

Chuo Kikuu cha Kilimo cha Sokoine

 

Anwani:

 

Kituo cha Misitu

Morogoro

TANZANIA

Simu:    +255-023-263511

Email:            Forestry@hhettan.gn.apc.org, Forestry@castach.gn.apc.org

 

Taasisi ya Uchunguzi wa Misitu Tanzania(TAFORI)

 

Anwani:

 

S.L.P. 1854

Morogoro

TANZANIA

Simu:    255-023-2263725

 

Mpango wa Mbegu za Miti Taifa wa (NTSP)

 

Anwani:

S.L.P. 373

Morogoro

TANZANIA

Simu:    255-023-25632192

Fax:      255-023-2563275

 

 

 

 

 

Taasisi ya Mafunzo ya Misitu Olmotonyi

 

Anwani:

S.L.P. 943

Arusha

TANZANIA

Simu:    255-027-50441

 

Taasisi ya Mafunzo ya Uvuvi Kunduchi

 

Anwani:

 

S.L.P. 60091

Dar es salaam

TANZANIA

Simu:    255-022-2650011

 

Kutuo cha Maendeleo ya Uvuvi Mbegani

 

Anwani:

 

S.L.P. 83

Bagamoyo

TANZANIA

 

Taasisi ya Mafunzo ya Uvuvi Nyegezi

 

Anwani:

 

S.L.P. 1213

Mwanza

TANZANIA

 

Mbuga za Taifa za Tanzania (TANAPA)

 

Anwani:

 

S.L.P. 3134

Arusha

TANZANIA

Simu:    255-027-2508040

Fax:      255-027-2508216

E-Maili:            tanapa@habari.co.tz

 

 

 

Mamlaka ya Hifadhi ya Eneo la Ngorongoro

 

Anwani:

 

S.L.P. 1

Morogoro

TANZANIA

Simu:    255-027-2504619

Fax:      255-027-2503339

E-Mail: ncaa-hq@yako.habari.co.tz

 

Taasisi ya Utafiti wa Wanyama Pori Tanzania (TAWIRI)

 

Anwani:

S.L.P. 661

Arusha

TANZANIA

E-Mail:            harawiik@online.no

 

Chuo cha Afrika cha Usimamizi wa Wanyama Pori

 

Anwani:

S.L.P. 3231

Moshi

TANZANIA

Fax:      255-027-2551113

 

Sekta ya Utalii

Bodi ya Tanzania ya Utalii

 

Anwani:

S.L.P. 2485

Dar es salaam

TANZANIA

Simu:    255-022-2110908, 2111244/5, 2136105

Fax:      255-022-2116420

E-Mail:            md@ttb.ud.or.tz, safari@ud.co.tz

Website:            http://www.tanzania-web.com/map/home/htn

Taasisi ya Mafunzo ya Hoteli na Utalii

Anwani:

S.L.P. 9181

Dar es salaam

TANZANIA

Simu:    255-022-2112223 

Viko vyama vyingi vya Jumuiya (CBOs) na visivyo vya Serikali (NGO’s) vinavyojishughulisha na masuala ya mazingira ambayo ni pamoja na Chama cha Hifadhi Wanyama Pori Tanzania (TWCS) Dar es salaam, Klabu ya Malihai Tanzania (MCT) Arusha, Timu ya Wanasheria wa Mazingira (LEAT) Dare es salaam. Chama cha Mazingira Tanzania (TESO) Dar es salaam, Chama cha Waandishi wa Habari za Mazingira Tanzania (JET) Dar es salaam na Kituo cha Nishati, Mazingira, Sayansi na Teknolojia (CEEST) Dar es salaam.